Jak poprawnie posługiwać się sztućcami?
W poprawnym posługiwaniu się sztućcami bardzo przydatne jest wyczucie i znajomość podstawowych zasad, które każdy z nas powinien znać. Postanowiłam stworzyć krótki zbiór podstawowych zasad dotyczących poprawnego stosowania sztućców przy stole.
Prawidłowa pozycja przy stole
Aby poprawnie posługiwać się sztućcami powinniśmy usiąść przy stole w prawidłowy sposób. Elegancki i zarazem odpowiedni sposób siedzenia przy stole oznacza, że nasza sylwetka jest wyprostowana, plecy nie dotykają oparcia, nasze nogi pod stołem są złączone i siedzimy na całej powierzchni siedziska. Ponadto nasze ramiona powinny przylegać do tułowia, zaś ręce powinny być oparte o stół przy pomocy przegubów.
Operowanie sztućcami
Dzięki takiej sylwetce jesteśmy w stanie poprawnie trzymać i operować sztućcami. Tylko podczas krojenia powinniśmy przyciskać palcem wskazującym dolną część rękojeści. Sztućce trzymamy skierowany w dół pod niewielkim kątem. Nie wolno trzymać sztućców poziomo nad talerzem. Sztućce należy trzymać w obu rękach równolegle do płaszczyzny stołu. Nie należy podnosić ich do góry i nimi wymachiwać.
Nóż, widelec i łyżka służą do rozdrabniania dań i wkładania ich do ust. Łyżeczka do mieszania napoju. Posługując się nimi powinniśmy dbać o to, aby nimi nie uderzać o talerze i filiżanki, a także nie dzwonić nimi i nie zgrzytać.
Łyżka stołowa. Łyżki stołowej pod żadnym pozorem nie wkładamy do ust. Jedząc zupę należy delikatnie przyłożyć ją do warg czubkiem do ust. W krajach anglosaskich zupę spożywa się dłuższym bokiem łyżki, jednak wymaga to nie lada zręczności (aby uniknąć wylewania zupy i siorbania). Trzonek łyżki powinien spoczywać w zgięciu pomiędzy kciukiem a palcem wskazującym i być lekko przytrzymywany. Palcem środkowym powinien podpierać ciężar łyżki. Łyżkę należy wypełnić w dwóch trzecich pojemności (aby uniknąć rozlania zupy przy transporcie).
Nóż. Nóż trzymamy w prawej ręce na wysokości jednej trzeciej od dołu. Osobom leworęcznym nikt nie powinien robić zarzutu, jeśli odwrócą ułożenie noża i widelca w rękach. Noża nigdy nie należy wkładać do usty. Nie wolno go też oblizywać. Przy krojeniu nóż należy naciskać w dół palcem wskazującym, zaś palcem środkowym i kciukiem przytrzymywać go, aby się nam nie wyślizgnął z ręki. W ten sam sposób przytrzymujemy nóż, gdy nakładamy jedzenie na widelec.
Widelec. Na ogół widelec trzymamy w lewej ręce. Jeśli do danej potrawy nie został podany nóż, widelec można przełożyć do prawej ręki. Widelec (podobnie jak nóż) trzymamy na wysokości jednej trzeciej od dołu. Palec wskazujący powinien naciskać na trzonek, kiedy prawą ręką nożem jednocześnie kroimy daną potrawę. Widelec przysuwamy do ust pod niedużym kątem. Jeśli widelec stosujemy do ziemniaków lub ryżu odwracamy go zębami do góry. Trzonek powinien znajdować się w zgięciu między kciukiem a palcem wskazującym.
Smakosze wiedzą, że widelcem należy dzielić na mniejsze kawałki ziemniaki, kluski, jajka, makaron, warzywa i sałatę. Gdy dzielimy ziemniaki lub drobimy kluski widelcem mogą one lepiej wydobyć swój aromat i wchłonąć więcej sosu niż gdyby zostały przecięte nożem.
Łyżeczka deserowa i do kawy. Łyżeczka deserowa służy do spożycia deserów o płynnej konsystencji Nie wolno jej oblizywać. Łyżeczka do kawy zwykle jest podawana na spodku od filiżanki – nie należy jej wkładać do ust, ani zostawiać w filiżance. Po zastosowaniu łyżeczki odkładamy ją na talerzyk. Kawę należy wymieszać cichutko nie obijając łyżeczką o filiżankę.
Ciekawostka
Jeśli zamówiliśmy herbatę z torebką, powinniśmy wyciągnąć ją i odłożyć do specjalnej miseczki lub tacki. Jeśli takowej nie otrzymaliśmy, należy o nią poprosić. Wyciśniętą torebkę odkładamy do miseczki lub tacki lub zostawiamy na łyżeczce. Nigdy nie należy odkładać torebki na spodeczku.
Odkładnie sztućców
Jeśli na stole znajduje się większa liczba sztućców zawsze sięgamy w pierwszej kolejności do tych, które znajdują się po zewnętrznej stronie nakrycia. Istotne, aby po spożytym posiłku sztućce odłożyć na talerz. Nigdy nie należy odkładać ich na stole. Sztućce należy odkładać w trakcie posiłku i po jego skończeniu w odpowiedni sposób.
Jeśli na środku talerza na skrzyżujemy ze sobą nóż i widelec w sposób zaprezentowany na zdjęciu, dajemy sygnał, że nie skończyliśmy posiłku i robimy krótką przerwę.
Jeśli sztućce odłożymy analogicznie do ułożenia wskazanego na zdjęciu poniżej, sygnalizujemy, aby talerz został zabrany.
Ciekawostka
Zakochani chętnie karmią się wzajemnie i kosztują potrawy z talerza ukochanej osoby. Dobre maniery tego zabraniają. Oczywiście podczas domowego rodzinnego posiłku lub spotkania z przyjaciółmi jest dopuszczalne, jednak pod warunkiem jeśli zapytamy innych uczestników uczty, czy nasze zachowanie nie popsuje im apetytu.
Kiedy jemy palcami
Jeśli zostały nam podane miseczka z ciepłą wodą i cytryną, to znak, że potrawę powinniśmy jeść rękoma. Jeśli do rozdrobnienia potrawy musimy użyć rąk należy umyć je w miseczce z wodą stojącej przy nakryciu i oczyścić wilgotnym ręcznikiem.
Podsumowania słów kilka
Większość z nas posługuje się sztućcami w sposób intuicyjny i operuje nimi automatycznie. Właściwie obchodzenie się ze sztućcami wcale nie jest takie proste, jak by się mogło wydawać. Warto przyswoić sobie zasady poprawnego posługiwania się nimi, aby czerpać prawdziwą przyjemność z delektowania się zarówno domowymi, jak i restauracyjnymi daniami.
Z życzeniami przyjemnych chwil przy stole,
