Brąz – najbardziej anonimowa z barw

Brąz to kolor, który pod względem optycznym występuje między żółcią a oranżem, chociaż jest od niego ciemniejszy. Na palecie malarskiej powstaje poprzez dodanie do oranżu koloru niebieskiego. Nie występuje jednak ani w tęczy, ani na kole barw. Obok zieleni to kluczowy kolor natury, kojarzony jest z ciepłem i przytulnością. To zazwyczaj kolor podłóg w naszych domach, wielu mebli, przypraw i artykułów spożywczych. Warto poznać historię i symbolikę tego niezwykłego koloru.

Brąz nie jest ani jednym z podstawowych percepcji kolorów, ani podstawowym kolorem używanym w mieszankach barwnych, ale dla człowieka jest stale obecny zarówno w przyrodzie, jak iw codziennym otoczeniu. To kolor samej ziemi — skał i piasku, kory drzew, futra zwierząt. W tym sensie przynajmniej można by go nazwać podstawowym kolorem codzienności.

<Kunio Fukuda>

Historia brązu i etymologia

Brązowy kolor skóry wielu grup etnicznych od dawna był powodem rasowych uprzedzeń. Z ewolucyjnego punktu widzenia to jednak biały kolor skóry był nowym zjawiskiem. Im skóra ma jaśniejszy odcień, tym więcej witaminy D jest w stanie syntetyzować ze słońca. Selekcja naturalna powodowała, że w północnych regionach globu jaśni reprezentanci naszego gatunku mieli większe szanse reprodukcji i przeżycia (byli mniej narażeni na krzywicę wywołaną niedoborem witaminy D). Jeszcze 5000 lat temu to ciemny kolor skóry był przeważającym wsród Europejczyków (chociaż u niektórych zaczął pojawiać się niebieski kolor oczy). Wraz z rozwojem rolnictwa (które zastąpiło zbieraczo-łowiecki tryb życia ludzi), zmieniła się dieta, która istotnie wpływała na rozwój jasnej karnacji (mniej pokarmów było bogatych w witaminę D, a to powodowało wzrost zapotrzebowania na witaminę D wytwarzaną w skórze, co było bardziej sprzyjające jasnym karnacjom). Osoby mieszkające bliżej równika miały skórę ciemniejszą, bogatszą w melaninę, która chroniła przed zachorowaniem na raka skóry.

Różnice w kolorze skóry, oczy i włosów są wynikiem niewielkich genetycznych wariacji. Niestety kolonializm i niewolnictwo sprawiły, że coś tak powierzchownego jak aspekt koloru skóry stał się olbrzymim powodem dyskryminacji ludzkiej.

Brąz – zakazany kolor

Istnieje przesąd, że do pracy nie należy ubierać się na brązowo. W przeszłości brązowe ubrania nie cieszyły się powodzeniem. „Nigdy nie noś brązów” – to zasada przestrzegana przez wielu bankierów i adwokatów. Dość powiedzieć, że brązowe buty do garnituru były często powodem odrzucania kandydatów na rozmowach rekrutacyjnych. Noszenie brązowej koszuli mogło budzić zdziwienie. Poza sektorem finansowych pomalutku przestaje obowiązywać ta zasada i pojawia się nawet moda na brązowe garnitury i buty.

Negatywne skojarzenia brązu na ubraniu są także powiązane z czasami socjalistycznymi. Członkowie hitlerowskich bojówek SA nosili „brunatne” koszule. Ich zadaniem było zastraszanie wszystkich, których nie uważano za Niemców. Dojście Hitlera do władzy w 1933 roku nazywano brunatną rewolucją. Rok później SA-mani ustąpili miejsca SS-manom, którzy cieszyli się znacznie gorszą sławą. Brunatny stał się kolorem socjalistów.

Jak łączyć brąz z innymi kolorami?

Paleta odcieni brązu jest najszersza ze wszystkich barw – od brązu ziemistego, czekoladowego, słomkowego do beżowego. Z tego powodu brąz jest niezwykle uniwersalnym kolorem. Ciemny brąz dobrze prezentuje się w towarzystwie swoich jasnych odcieni, ale także bieli. Odcienie karmelowe doskonale komponują się z bielą. Ciemniejsze brązy bardzo lubią się z żółcieniami. Dobrze będzie prezentował się mleczny kolor brązu z niebieskim, zielenią i fioletem. Niezwykle ciekawy duet brąz stworzy z różem, czerwienią i oranżem. Brąz pięknie komponuje się z szarościami, bardzo zgrany tandem powstaje w wyniku połączenia brązu z czernią. Przepięknie komponuje się ze złotem.

Brąz to kolor paleniska i domu — suszonych ziół, mielonego na kamieniu chleba i świeżo upieczonych ciasteczek. Reprezentuje wszystkie pielęgnujące, podtrzymujące życie, przyziemne cechy, samego cienia samej ziemi. Podobnie jak w mocnym dębie, brąz reprezentuje korzenie, stałe, stabilne źródło bezpieczeństwa, komfortu i normalności. Jest to kolor żyznej gleby i zaoranej ziemi, koźlęcej skóry i surowej skóry, zwietrzałej sekwoi, bizona i mustanga, pogranicza – surowego i otwartego. To szyszka i orlica, wiewiórka i żołądź, bóbr i łania. Brąz uważany jest za klasyczny odcień solidnej substancji.

<Leatrice Eiseman>

Brąz we wnętrzach

Brąz to kolor niezwykle popularny w polskich wnętrzach – w postaci drewnianych mebli, podłóg, a nawet ścian. Ciemne odcienie brązu optycznie korygują przestrzeń zmniejszając ją, dlatego decydując się na zastosowanie brązu na ścianach warto skomponować ją z jasną podłogą. Brąz jest dobrym pomysłem do wykorzystania ja jednej z ścian, którą można wyeksponować ciekawymi obrazami, fotografiami w sepii czy plakatami.

We wnętrzach z większą liczbą brązowych płaszczyzn warto dobrze zaplanować punkty świetlne, które nadadzą wnętrzu ciepła, jasności i miękkości. Brąz to idealny kolor do eleganckich bibliotek i sypialni. Od lat dobrze sprawdza się w kuchniach i salonach. Jest świetnym tłem dla wielu innych mebli, dywanów i tkanin.

Oddziaływanie brązu na psychikę oraz symbolika

Osoby lubiące brąz cenią wiedzę, dążą do rozwoju umysłowego, cechuje je myślenie konkretne i poznanie zmysłowe. Kolor ten reprezentuje potrzebę wewnętrznej stabilizacji i bezpieczeństwa, oznacza niepokój, zahamowanie emocjonalne, ale także chęć poczucia równowagi emocjonalnej, uwolnienia niepewności i leku, samotność, bojaźń przez zmysłowością i miłością. Osoby lubiące brąz ujawniają niskie poczucie własnej wartości, egocentryzm fizyczny, niedowartościowanie, lecz są uczciwe, solidne, praktyczne, niekiedy egoistyczne i wyciszoną witalnością. Kolor ten oznacza władzę, oszczędność, surowość, samotność i dojrzałość.

Najbardziej przytulna z barw?

Brąz to kolor nieco anonimowy, bliski naturze, a jakby niedostrzegany. Kojarzony z solidnością, ciepłem i poczuciem bezpieczeństwa. Barwa neutralna, która potrafi stworzyć zarówno wyrafinowany, jak i przytulny efekt. Osoboście uwielbiam brązowe oczy, kawę, czekoladę, przyprawy i orzechy. Uwielbiam przebywać blisko natury, podziwiam starodrzewie i kłaniające się słońcu zboża na polu. Kocham swój kamelowy płaszcz. A w naszym domu dębowa podłoga – najciemniejszy element wnętrza – pięknie podkreśliła styl i charakter całego wnętrza.

Z życzeniami przytulnych chwil w towarzystwie brązu,

Joanna