Magia dekorowania

Oranż – najradośniejsza z barw

Oranż to niezwykle optymistyczna barwa, pełna energii i ciepła. Ten tętniący życiem kolor zachęca do aktywności. Symbolizuje sobą entuzjazm i bezpieczeństwo. Zazwyczaj kojarzy się z odcieniem pomarańczy, jednak w istocie to kolor wszechobecny w przyrodzie – od zachodów słońca, przepięknych kwiatów, po kalejdoskop oranżowych owoców i warzyw. Oranż do barwa słonecznej radości, kolor stosowany przy słupkach drogowych i kamizelkach ratunkowych, a także „czarnych” samolotowych skrzynkach. Poznajcie magię i historię oranżu oraz liczne ciekawostki z nim związane.

Ciekawostka

Szafran to pomarańczowa astronomicznie droga przyprawa, która kosztuje 10 000 dolarów za kilogram. Cena wynika z olbrzymich kosztów robocizny, albowiem znamiona kwiatów trzeba zbierać rękoma.

Historia i etymologia oranżu

To jedyny kolor w języku angielskim, którego nazwa pochodzi od owocu. Słowo to weszło do języka angielskiego stosunkowo niedawno, bo około 200 lat temu. W niektórych miejscach na świecie nadal nie ma oznaczenia tego koloru.

Pomarańcze uprawia się w Chinach od ponad 4500 lat, do Europy trafiły poprzez Jedwabny Szklak. Słowo „orange”, obecne w kilku językach europejskich wywodzi się od starożytnego indyjskiego słowa <narangah> oznaczającego „pachnący”. Słowo to wędrując wraz z pomarańczami ze Wschodu na Zachód było przekręcane tak, aby ostatecznie powstało z niego słowo „orange”. A naranga została przekształcona w an arangę – czyli an orange. W hiszpańskim jest obecne słow <naranja>, w arabskim <naranj>.

Ciekawostka

W Polsce nazywamy ukochaną osobę drugą połówką jabłka, zaś w gorącej Hiszpanii szukamy swojej drugiej połówki pomarańczy (hiszp. media naranja). Romantyczne nazwanie drugiej osoby drugą połówką tej samej pomarańczy ma już ponad dwa tysiąclecia. W dziele Platona „Uczta” można odnaleźć podobne nawiązanie czynione na temat miłości. Arystofanes w wywodze o człowieku z początku dziejów, pisze, że mial on formę doskonałą, sferyczną, jak pomarańcz, posiadał dwa oblicza na jeden głowie, po dwie pary rąk i nóg, których używał aby się toczyć podczas wędrówki. Stworzenie to było wyniosłe i potężne na tyle, że Zeusa wprawiło w gniew. Poprzez pioruny porozdzielał on sferyczne istoty kreując ludzi. Zagroził im się łączyć ponownie pod groźbą tego, że będą musieli potem skakać na jeden nodze. Przeznaczeniem ludzi jest od tego czasu poszukiwanie zaginionej połówki, z którą, poprzez przytulenie, może przez chwilę na powrót poczuć tą samą siłę, której doświadczał jako zjednoczona istota sprzed wieków.

Przez długi czas, gdy nie znano jeszcze owoców pomarańczy stosowano określenie „żółtoczerwony”. W XVI słowo to upowszechniło się na tyle, że nazwę owocu zaczęto stosować ją jako nazwę koloru.

Ciekawostka

Dziko rosnące pomarańcze są kwaśne. Słodkie pomarańcze powstały w wyniku skrzyżowania ze sobą mandarynki z pomelo.

W III wieku naszej ery we francuskiej Prowansja istniała diecezja Orange, a w XII wieku powstała Księstwo Oranii jako lenno cesarstwa. W XVI wieku niemiecko-niderlandzka dynastia Nassau odziedziczyła księstwo Oranii, które w wyniku buntu Niderlandów wobec wpływów hiszpańskich uzyskało niepodległość. Pod sztandarem orańskim Niderlandy oswobodziły się i zaczęły dokonywać podbojów kolonialnych. Niegdyś flaga holenderska zamiast czerwonego miała w sobie kolor pomarańczowy. Po dziś dzień jest to kolor używany podczas celebrowania świąt narodowych.

Ciekawostka

W Wielkiej Brytanii rude włosy ma ponad 4% społeczeństwa (czyli jedna na 25 osób), w Szkocji – 7%, zaś w Irlandii 10%. W innych krajach ten odsetek jest znacząco mniejszy (wynosi około 1%). 28% Brytyjczyków posiada genotyp, który odpowiada za rudość włosów, który możliwie, że powstał w wyniki ograniczonego krzyżowania się z neandertalczykami. Wiele pejoratywnych przezwisk rudowłosych osób wynika z napiętnowania i dyskryminacji tych, którzy są odmienni i wyróżniają się z tłumu. Do najbardziej znanych rudowłosów postaci w historii można zaliczyć: Krzysztofa Kolumba, Henryka VIII, Thomasa Jeffersona czy Marylin Monroe.

Jak łączyć oranż z innymi kolorami?

Pomarańcz ma w sobie energetyczność żółci i czerwieni. Im więcej w nim żółci, tym bardziej pobudza. Im więcej czerwieni, tym bardziej motywuje do działania. Pomarańczowy ma różne oblicza – od lekko pastelowych wpadających w róż odcieni moreli i brzoskwini, poprzez kolor łososiowy, bursztynowy, koralowy, marchewkowy, miedziany do ugieru, ochry i palonej sjeny.

Oranż doskonale czuje się w towarzystwie błękitu – zarówno jego jasnych odcieni po ciemny granat. Soczysty pomarańcz przy błękicie nieba prezentuje się bardzo optymistycznie, szlachetnieje w obecności granatu. Przepiękny duet oranż tworzy z purpurą – zarówno w jasnych lawendowych odcieniach, bo kolor bakłażanowy. Ciekawe połączenie pomarańcz tworzy z zielenią, która oranż wycisza. Elegancji oranż nabiera w towarzystwie ecru, a czystości, świeżości i głębi w towarzystwie bieli. Ciekawe zestawienie pomarańcz stworzy z brązem. Z różem stworzy bardzo nowoczesne, nieco ekstrawaganckie zestawienie.

Ciekawostka

„Mechaniczna pomarańcza” to tytuł pełen przemocy, antyutopijnej powieści autorstwa Anthony’ego Burgessa z 1962 roku. Słowo to pochodzi z angielskiego slangu i dosłownie oznacza coś, co z pozoru jest bardzo normalne, lecz w istocie jest bardzo dziwne. Pisarza nazywał tak człowieka, który potrafi czynić albo tylko dobre rzeczy, albo złe. „Człowiek taki wygląda jak organizm zachwycający się barwą i sokiem, ale w rzeczywistości jest tylko mechaniczną zabawką, której sprężynę nakręca Bóg albo Diabeł, albo (coraz bardziej zastępujące ich obu) wszechmogące Państwo. Mechaniczna pomarańcz symbolizuje moralny upadek ludzkości.

Oranż we wnętrzach

Pomarańcz we wnętrzach w Polsce jest raczej traktowany jako dodatek niż kolor stosowany w szerszym kontekście. Oranż to barwa ciepła, świetnie czująca się we wnętrzach jasnych, pełnych słońca. W krajach egzotycznych czy tych na południu Europy można znaleźć wiele inspiracji zastosowania tego koloru we wnętrzach. Kolor ten optycznie koryguje przestrzeń, zmniejszając ją i przybliżając do siebie ściany. Jeśli więc chcemy zastosować ten kolor na ścianach w ciemniejszym wnętrzu, warto zdecydować na jaśniejszy odcień oranżu. Kolor intensywny, soczysty powinien dobrze wygląda we wnętrzu, w którym jest więcej światła dziennego lub przy dobrze przemyślanym świetle sztucznym. To kolor świetny do restauracji, gdyż doskonale wzmaga apetyt.

Ciekawostka

Szaty mnichów buddyjskich mają kolor pomarańczowy, który symbolizuje skromność i prostotę. Pierwsi tajlandzcy mnisi stosowali barwnik drzewa bochenkowego do farbowania tkanin. Kontynuowali to wyznawcy krysznaizmu.

Oddziaływanie oranżu na psychikę

Oranż to barwa preferowana przez osoby ambitne i dumne, mające wysokie inspiracje. Osoby lubiące ten kolor są konsekwentne w dążeniu do celu, odczuwają silną potrzebę samorealizacji, a w sytuacjach niepowodzeń mają poczucie „wygnańca”, wrogie usposobienie do autorytetów i wykazują brak samodyscypliny. W grupie chętnie się przyjaźnią się z innymi ludźmi. Kolor ten nie jest korzystny dla osób, które szybko się irytują i są podatne na stres.

Z punktu widzenia emocjonalnego kolor ten wiąże się też z brakiem cierpliwości, emocjonalną aktywnością, impulsywnością i mnóstwem energii. W sytuacjach frustracji osoby lubiące pomarańcz objawiają brak pewności siebie i wyobcowanie. Oranż lubią osoby asertywne, dumne i ambitne.

Osoby lubiące oranż są kompetentne, lubiące porządek, będące produktywnymi, twórczymi, wykazujące niekiedy cechy rozproszonego myślenia i dobrze działające w pracy zespołowej.

Symbolika tego koloru związana jest z radością, słońce, władzą, pychą i agresją.

Najbardziej optymistyczna z barw

Oranż łączy w sobie zalety czerwieni i żółci, delikatnie pobudza i wzmacnia psychikę. Zgodnie z tantryczną tradycja wzmaga popęd seksualny i zwiększa optymizm. Pomarańcz wywołuje nasz dobry nastrój, dodaje energii i siły. Jest bardziej subtelny i konstruktywny w działaniu od czerwieni, inspiruje tak pięknie jak żółty. Od samego patrzenia na sok pomarańczowy robi się weselej, a pyszne pomarańczowe owoce i warzywa radują nasze kubki smakowe nieustannie. Smak pomarańczowy, to przecież po czekoladowym i waniliowym, jeden najbardziej z lubianych na całym świecie.

Z życzeniami optymistycznych chwil w towarzystwie pomarańczy,

Joanna

Źródła:

  1. Evans, G. Historia kolorów. Bellona.
  2. Fincher, L. Kreatywna mandala. RAVI. Łódź.
  3. Kwiatkowska G., Test barwnych piramid. UMCS Lublin.
  4. Mella, D. Tajemnice kolorów. Warszawa.
  5. Popek, B. Barwy i psychika. Warszawa.
  6. Sun. D. Kolory życia. RAVI. Łódź.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *